Wat is terugleveren?

Zonder zonnepanelen is je energierekening simpel. De apparaten in je huis gebruiken elektriciteit, en daarvoor betaal je. Met zonnepanelen op je dak is het zo simpel niet meer. Met de elektriciteit die je zonnepanelen opleveren word je namelijk zelf ook een energieleverancier. Dit gebeurt elke keer als je panelen meer energie opwekken dan je op dat moment gebruikt. Je levert het overschot automatisch aan het energienet. Dat noemen we 'terugleveren'.

Energie die je direct verbruikt gaat niet het net op. Dus als je wasmachine draait terwijl de zon volop schijnt, lever je (een deel van) de op dat moment opgewekte elektriciteit niet terug. Je energieleverancier en de overheid zien dit deel van je zelf opgewekte stroom niet. Ook niet als je een slimme meter hebt. Jij wel, als je tenminste een monitoringssysteem bij je panelen hebt.

Wat is salderen?

De energieleverancier is wettelijk verplicht de zonnestroom die je teruglevert op jaarbasis te verrekenen met je verbruik uit het elektriciteitsnet. Dit heet salderen. Alleen over je netto (gesaldeerde) verbruik (afgenomen energie min teruggeleverde energie) betaal je verbruikskosten, energiebelasting en btw.

Vastrecht

Het vastrecht voor energietransport betaal je altijd, ook als je nettoverbruik nul is. De vermindering energiebelasting krijg je altijd. En is onafhankelijk van het wel of niet terugleveren van zonnestroom. In 2022 is dit €825.

Negatieve stroomrekening

Je totale elektriciteitsrekening kan met zonnepanelen daardoor makkelijk negatief uitkomen. Als je nog niet van het aardgas af bent, heb je daar natuurlijk nog wel kosten voor. En komt je energierekening nog niet op nul uit.

Energiemeter

Om je teruglevering daadwerkelijk vergoed te krijgen is het essentieel dat je energiemeter geschikt is om terug te leveren. Met de nieuwe energiewet wordt een meter die levering en teruglevering apart registreert verplicht. Normaal gesproken een slimme meter, maar je kunt die eventueel 'administratief uit' laten zetten.

Maandbedrag verlagen

In het eerste jaar dat je zonnepanelen hebt, is het maandbedrag dat je aan je energieleverancier betaalt te hoog. Daarna ontvang je bij je jaarnota een teruggave. Het kan handig zijn om direct na het installeren van de zonnepanelen aan je energieleverancier te vragen of het maandbedrag omlaag kan. Normaal gesproken kun je ook later op ieder moment je termijnbedrag met maximaal zo'n 20% laten verlagen

Stroomverbruik afstemmen op zonneschijn?

Energie die je direct gebruikt, lever je niet terug. Met de huidige regels maakt het meestal niet uit of je je zonne-energie direct zelf gebruikt of aan het net levert en later gebruikt. 

Het maakt voor je energiekosten niet uit of de zon schijnt als je de wasmachine aanzet. Tenminste, zolang de salderingsregeling geldt. Dat is in ieder geval tot 1 januari 2025. De waarde van je zonne-energie blijft gelijk aan de kilowattuurprijs, inclusief belastingen, die je betaalt over afgenomen elektriciteit.

Wel help je om problemen op het energienet te voorkomen als je eigen stroom verbruikt wanneer de zon schijnt. Laadt dan bijvoorbeeld de elektrische auto op of draai een wasje. Ook ben je zo minder afhankelijk van hoe en wanneer je energieleverancier de salderingsregeling uitvoert.

Smart grid-systemen

In de toekomst komen er waarschijnlijk 'smart grid'-systemen' die zoveel mogelijk eigen gebruik van opgewekte energie belonen of zelfs automatisch regelen. Het elektriciteitsnet ('grid') wordt minder belast als productie en consumptie van elektriciteit zoveel mogelijk op dezelfde plaats en tijd plaatsvinden. Zo kunnen kostbare verzwaringen van het energienet en daarmee hogere netbeheerkosten beperkt blijven.

Redelijke terugleververgoeding

Als je op jaarbasis meer elektriciteit teruglevert dan je afneemt van het net, kan de leverancier het overschot niet salderen. Je teruggeleverde stroom wordt verrekend tot je verbruik op nul uitkomt. Je houdt dan als het ware nog teruggeleverde stroom over. Je energieleverancier betaalt een 'redelijke terugleververgoeding' voor dit overschot.

Autoriteit Consument en Markt

De Autoriteit Consument en Markt moet erop toezien dat de vergoeding ook echt redelijk is. Maar momenteel heeft de ACM nog niet vastgesteld wat dan 'redelijk' is. Wij dringen erop aan dat de overheid in de nieuwe Energiewet vastlegt hoe hoog de vergoeding minimaal moet zijn. Zodat je echt de garantie hebt dat je leverancier niet minder betaalt.

Onderzoek terugleververgoeding

In juli 2022 onderzochten wij de terugleververgoeding bij een nieuw variabel contract per leverancier. Deze tarieven wijzigen regelmatig, maar ons onderzoek laat zien dat de vergoedingen enorm variëren tussen leveranciers.

Stijging energieprijzen

Sinds najaar 2021 zijn de energieprijzen enorm gestegen. Een groot deel van de leveranciers heeft het teruglevertarief laten meestijgen met de leveringstarieven. Terwijl sommige leveranciers nog vasthouden aan een vergoeding van rond of onder de €0,10 per kWh. Dat was vroeger een normaal tarief.

Wek je op jaarbasis bijvoorbeeld 1000 kWh meer op dan je verbruikt? Dan kan de keuze voor een leverancier je ruim €500 schelen. Het loont dus om bij overstappen van energieleverancier hiernaar te kijken.

Energievergelijker

In onze Energievergelijker kun je zien welk energiecontract gunstig uitpakt in jouw situatie. De vergelijker houdt daarbij rekening met jouw verbruik, het aantal zonnepanelen en de verschillende terugleververgoedingen.

Je kunt ook bij elke leverancier het teruglevertarief bekijken. Klik daarvoor op 'tarieven en meer info' en dan op het tabje 'tarieven'. Het teruglevertarief verschijnt alleen als je hebt aangegeven dat je zonnepanelen hebt.

Let op
Op dit moment (juli 2022) bieden leveranciers bijna geen vaste contracten aan. En het aanbod in onze Energievergelijker is beperkt. Check de teruglevertarieven op de websites van de leveranciers.

Blijft de salderingsregeling bestaan?

Bij het berekenen van de terugverdientijd gaan we nu nog uit van de salderingsregeling in de huidige vorm. Deze regeling wordt waarschijnlijk vanaf 2025 afgebouwd, maar de hiervoor benodigde wetswijziging is nog niet definitief.

Volgens de minister is het uitgangspunt dat de terugverdientijd vergelijkbaar blijft met nu. De Consumentenbond blijft kritisch met het ministerie meekijken bij de uitwerking van de gewijzigde regeling.

Aangezien de vergoeding per kWh vanaf 2025 langzaam lager zal worden, loont wachten in ieder geval niet. Als je nu zonnepanelen neemt kun je nog een paar jaar maximaal profiteren.

Rekenvoorbeelden

Voorbeeld 1

• Je hebt 8 zonnepanelen op je dak geplaatst.
• In de 12 maanden waar je energieafrekening over gaat hebben je panelen hebben 2000 kWh geproduceerd. 300 kWh daarvan heb je tijdens de productie meteen gebruikt.
• In dezelfde 12 maanden heb je 2500 kWh stroom verbruikt.
• Daarvoor heb je dus 2500 - 300 = 2200 kWh van het net afgenomen.
• Tevens heb je 2000 - 300 = 1700 kWh aan het net teruggeleverd.
• Je hebt dus minder teruggeleverd dan je hebt afgenomen.
• De energieleverancier verrekent dan al je teruggeleverde stroom. Je betaalt over 2200 - 1700 = 500 kWh leveringstarief en belasting.

Voorbeeld 2

• Je hebt een groot dak waar je 16 zonnepanelen op hebt geplaatst.
• Deze produceerden 4000 kWh.
• De andere getallen houden we gelijk aan het eerste voorbeeld. 300 kWh van je zonnestroom heb je tijdens het opwekken verbruikt en je totale elektriciteitsverbruik was 2500 kWh.
• Je hebt dan 2200 kWh van het net afgenomen en 3700 kWh teruggeleverd.
• Je betaalt voor 0 kWh. Je betaalt wel vastrecht. Over 3700 - 2200 = 1500 kWh is de leverancier verplicht jou een redelijke vergoeding te betalen.

Let op: als je op jaarbasis evenveel stroom opwekt als verbruikt, zijn je variabele stroomkosten na salderen €0. Dat maakt in dit geval de hoogte van de vaste kosten des te belangrijker. Het vastrecht scheelt per leverancier. Onze Energievergelijker houdt rekening met het vastrecht en de terugleververgoeding van elke leverancier, zodat je goed kunt zien waar je met zonnepanelen het beste uit bent.

Geen rekening, wel geld terug

Iedereen krijgt een vermindering energiebelasting van (in 2022) €825, ongeacht je verbruik. Hierdoor kan je totale stroomrekening met zonnepanelen makkelijk negatief uitvallen. Je krijgt dan jaarlijks een bedrag van je energieleverancier.

Als je van dezelfde leverancier ook aardgas afneemt, wordt dit bedrag meestal weggestreept tegen een hoger bedrag dat je betaalt voor aardgas.

(Bron: consumentenbond.nl)